مروری بر روش‎های ویرایش ژنوم

نوع مقاله : مقاله آموزشی ، پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

2 موسسه تحقیقات علوم دامی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، 31585 کرج، ایران

چکیده

با ظهور روش‏های ویرایش ژن، از جمله تکنولوژی‏های ZFN، TALEN و CRISPR-Cas9، اکنون ژنوم‌ گونه-های مختلف به راحتی قابل ویرایش هستند. از این روش‏ها در غیرفعال‌سازی ژن‏های خاص در گونه‏های مختلف حیوان جهت بهبود صفات تولیدی و افزایش محصول، بهبود بیماری‌های مختلف انسانی، کاهش انتقال بیماری-های مشترک انسان و حیوان، غیر فعال کردن ژن‌های درگیر در بیماری‏های مختلف، مقاومت به پاتوژن و در نهایت اصلاح و درمان اختلالات ژنتیکی استفاده می‏شود. جهت دستیابی به قابلیت‌های این مکانیسم‏های ویرایشی به بهبود برخی از محدودیت‌ها مانند تعیین هدف اختصاصی، انتقال آنزیم نوکلئاز هدفمند، توالی DNA دهنده و همچنین مکانیسم‌های ترمیم DNA نیاز است. در واقع کیفیت انتقال، شناسایی اهداف اختصاصی، درک بهتر از مکانیسم‌های ویرایش DNA و شناسایی راه‌هایی برای ارتقاء مکانیسم ترمیم نوترکیبی همسان، تمرکز اصلی در سیستم‏های ویرایش ژنومی است. این پیشرفت‏ها فرصت‌های بی‌شماری را فراهم آورده است که به درک ما از عملکردهای پیچیده ژن و مکانیزم‌های بیماری، شناسایی جهش‌های مختلف بیماری‌زا و اصلاح محصولات کشاورزی و دامی کمک می‏کند.

کلیدواژه‌ها