ارزیابی راندمان و کیفیت ژلاتین استخراجی از پوست شتر

نوع مقاله : مقاله آموزشی ، پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات،آموزش‌وترویج کشاورزی، ایران، کرج

2 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

چکیده

نظر به سازگاری شتر با اقلیم مناطق گرمسیری کشور و توسعه روز افزون پرورش آن و همچنین کیفیت مناسب فرآورده های آن (گوشت و شیر)، ضرورت دارد تا کیفیت سایر محصولات جنبی آن نیز مورد مطالعه قرار گیرد.  ژلاتین دارای مصارف عدیده در صنایع غذایی و دارویی بوده و در صنایع گوناگون دیگر مانند عکاسی، رنگرزی، چسب و غیره نیز کاربرد دارد. این محصول از هیدرولیز کلاژن ماده پروتئینی، موجود در پوست، استخوان و بافت پیوندی حیوانات بدست می‌آید. در این تحقیق  راندمان و کیفیت ژلاتین استخراجی از پوست خام شتر به روش اسیدی و قلیایی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای استحصال ژلاتین از اسیدکلریدریک و مواد قلیایی آهک و سود با درصدهای مختلف و در زمانهای گوناگون فرایند حرارتی، استفاده شد و راندمان و ویژگی‌های کیفی ژلاتین استحصالی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. درصد ازت، خاکستر و میزان pH و همچنین قدرت بستن و ویژگی‌های ظاهری (رنگ و شکل) آن بر اساس استاندارد ملی ایران ارزیابی شد. نتایج نشان می‌دهد که راندمان ژلاتین استخراجی از پوست شتر به روش اسیدی بیشتر از قلیایی بود (بترتیب 6/25 و 48/6 درصد) و با افزایش زمان فرایند حرارتی مقدار آن افزایش می‌یابد. خصوصیات ژلاتین پوست شتر همچون میزان ازت، قدرت بستن، وضعیت ظاهری، خاکستر و میزان pH ، مطابق استاندارد ملی ایران بود و کیفیت آن بسیار خوب ارزیابی شد.